Elazığ'da 'Dut Pekmezi' mesaisi başladı
Elazığ'da köylerde, hem aile ekonomisine katkı sağlayan hem de kışa hazırlık olarak bilinen geleneksel yöntemlerle dut pekmezi yapımına başladı.
Kent genelinde bir çok köyde olduğu gibi Hoş Köyü sakinleri de dut pekmezinin yapımına başlandı. Dutun olgunlaşmasıyla, sabahın erken saatlerinde bahçelere giden aileler, öncelikle ağaçlardan silkelenen dutları topluyor. Toplanan dutlar özenle ayıklanıp yıkandıktan sonra pekmeze dönüştürülmek üzere dev kazanlara konularak, odun ateşinde saatlerce kaynatılıyor.Sadece suda kaynatılan dutlar, hiçbir katkı maddesi kullanılmadan geleneksel lezzet pekmeze dönüştürülüp, tepsilerde 4-5 gün güneşte bekletiliyor. Yapımı tamamlanan pekmezi aileler hem kendi çevresine dağıtıyor hemde satarak ekonomik kazanç sağlıyor.
Pekmez yaptıklarını ifade eden vatandaşlardan Ahmet Yalçın, “40 derece sıcaklık 40 derecede ateşin önünde toplamda 80 derecede pekmezimizi yapmaya çalışıyoruz. Önce suyumuzu kaynatıyoruz. Üzerine dutumuzu koyduktan sonra belli bir kıvama gelene kadar kaynatıp çıkartıp sergilerimize sererek güneşte olmasını bekliyoruz. Senede biz bunu aşağı yukarı 200 kilo yapıp eşe dosta veriyoruz ve satıyoruz” dedi.
Dut ağaçlarının altına file serdiklerini fileye dökülen dutları da toplayıp elediklerini belirten Aygül Yalçın, “Dutları eledikten sonra kazanımızı hazır ederiz ve içine ölçülü olarak 6 kova dut 9 kova da su koyarım. Önce suyunu kaynatırım suyu önce kaynatmamızın sebebi de dut ile aynı anda koyduğumuz zaman esmer oluyor. Kaynadıktan sonra dutumuzu çıkartıp torbaya dökeriz torbadan da süzdükten sonra tepsilere yayarız. Yaydıktan sonra üzerine böcek ve sinek girmesin diye tül örteriz. 4 veya 5 gün güneşte kaldıktan sonra tekrar onları çıkartıp onları bir birine ekleriz ve tekrar bir daha ince bir tülbent ile süzüp bidonlara doldururuz" diye bilgi verdi.
Hazırladıkları pekmezleri satarak kazanç sağladıklarını da aktaran Yalnız," Köye gelip boş durmaktansa eve bir katkı olması amacıyla dut pekmezi yapıyoruz. Zorlukları 40 derece güneşin altında ve ateşin karşısında kaynatıyoruz buda çok zor oluyor.Tek bir sefer kaynatıp güneşe koyuyorum. Güneşte kıvamına geliyor. Pekmezimiz de çok güzel oluyor. Müşterilerim de çok memnun. Her şey doğal ve geleneksel yollarla yapıyoruz. Bunun içinde ne ilaç ne de şeker katıyoruz. Her şeyi doğal" ifadelerini kullandı.
PEKMEZİN FAYDALARI
Pekmez, yüksek şeker içeriği nedeniyle iyi bir karbonhidrat ve enerji kaynağıdır. Ayrıca mineralleri yoğun olarak içermektedir. Pekmez özellikle günlük kalsiyum, demir, potasyum ve magnezyum gereksiniminin büyük bir kısmını karşılamaktadır. Mineral miktarının fazla ve emilim oranlarının yüksek olması nedeniyle hamile ve emziklilerin, veremli hastaların, iyileşme dönemindeki kişilerin beslenmesinde yer alması önerilmektedir. Pekmezin çok iyi kaynak olduğu besin öğelerinden biri de kromdur. Dokuların krom içeriği hamilelikte, malnütrisyonda ve yaşla büyük ölçüde azalmaktadır. Krom, glikoz toleransa faktörünün yapısında bulunur ve insülin kullanımı ile glikoz metabolizmasını etkiler. Rafinasyon işlemi sonucunda gıdalardaki krom miktarının büyük ölçüde azaldığı göz önüne alınırsa pekmezdeki kromun önemi daha da belirginleşmektedir. Araştırmalar pekmezin thiamin, riboflavin ve demir açısından baldan daha zengin olduğunu da ortaya koymaktadır.