Elazığ'da villa, Antep'te sosyal konut! İşte belediyecilik farkı!
Elazığ Belediyesi, varlıklı insanlara villa yaparken diğer bazı AK Partili belediyelerin, düşük gelirli ailelerin barınma ihtiyacını karşılamaya yönelik sosyal konut projelerini sürdürdüğü görülüyor. Gaziantep Şahinbey Belediyesi, dar gelirli vatandaşlar için yaptığı sosyal konutlar ile örnek çalışmaları hayata geçiriyor.
Elazığ Belediyesi'nin gündemindeki 500 villa projesi tartışılırken, kimi uzmanlar ve vatandaşlar çok daha kapsamlı bir modelin şehre bambaşka bir yol açabileceğini düşünüyor. Gaziantep Şahinbey Belediyesi'nin yıllardır uyguladığı 10 bin sosyal konut sistemi, Elazığ'da hayata geçirilmiş olsaydı, dar gelirli binlerce ailenin 'ev sahibi olma' isteği bugün başka bir noktada olabilirdi. Uzmanlar, bu ölçekte bir sosyal konut hamlesinin hem şehir planlaması hem de sosyal belediyecilik açısından önemli bir fırsat olacağını söylüyor.
Şahinbey'in sosyal konut sistemi Elazığ'da uygulansaydı…
Şahinbey Belediyesi'nin örnek gösterilen faizsiz konut modeli, dar gelirli ailelerin ev sahibi olabilmesi için oldukça esnek bir yapı sunuyor. Sistemde peşinat yaklaşık 420 bin TL ve bu tutar dört taksitte ödenebiliyor. Aylık taksitler kira seviyesinde, yaklaşık 14 bin TL. Dikkat çeken bir diğer nokta ise ödeme başlangıcının 2027 yılına bırakılması. Yani vatandaş eve yerleşmeden borç yükü altına girmiyor. Üstelik herhangi bir banka süreci ya da faiz yok.
Konut politikaları üzerine çalışan uzmanlar, özellikle deprem sonrası konut talebinin arttığı şehirlerde bu modelin güçlü bir sosyal belediyecilik örneği olduğunu vurguluyor.
'Kaçırılmış bir fırsat' görüşü hkim
Şehir planlaması ve kentsel dönüşüm üzerine çalışan isimler, 10 bin sosyal konutluk bir projenin Elazığ'ın çehresini değiştireceğini belirtiyor.
Dr. Ö. Karaca, değerlendirmesinde şu ifadeleri kullanıyor:
'500 villa sınırlı bir kesimi kapsar, etkisi dar kalır. Ancak 10 bin sosyal konut, şehrin sosyoekonomik yapısını doğrudan değiştirirdi. Hem dar gelirliyi güçlendirir hem konut krizine uzun vadeli çözüm getirirdi.'
Kentsel dönüşüm araştırmacısı M. Aydın ise özellikle deprem sonrası artan ihtiyaca dikkat çekiyor:
'Elazığ, konut açığı yaşayan şehirlerden biri. Sosyal konut modeli, belediyeciliğin halkı önceleyen yüzünü ortaya koyardı. Ekonomik ve sosyal açıdan ciddi bir canlılık yaratırdı.'
Sosyal politikalar uzmanı Prof. H. Sezer de modele olumlu bakanlardan:
'Faizsiz ve makul taksitli sistem, düşük gelir grubunun erişebilir konuta ulaşması için önemli bir fırsat. Böyle bir uygulama Elazığ'da binlerce aileyi güvencesiz kiralardan kurtarabilirdi.'
Vatandaşın gözü sosyal konutta
Benzer bir modelin Elazığ'da uygulanması hlinde, vatandaşların büyük kısmı için koşullar tamamen değişebilirdi. Sahada konuştuğumuz Elazığlılar, sosyal konutun kendileri için nasıl bir umut olacağını şu sözlerle dile getirdi:
Ayşe K., yıllardır kira ödeyen bir ev hanımı:
'Bizim gibi aileler için tek şans sosyal konut. Böyle bir proje olsa, sonunda kendi yuvamıza kavuşurduk.'
Esnaf Mehmet D. ise villa projesinin kendilerine hitap etmediğini söylüyor:
'500 villa güzel ama bize uygun değil. Sosyal konutta binlerce kişi başvuru hakkı bulurdu, herkes için bir umut olurdu.'
Emekli Fatma T.:
'Faiz yok, banka yok… Böyle bir güvenceyle ev sahibi olmak herkesin hayali.'
İşçi Mustafa B.:
'Kira inanılmaz yükseldi. Bu model olsaydı çocuklarımız için daha güvenli bir gelecek kurabilirdik.'
Öğretmen Seda G.:
'Genç ailelerin en büyük sorunu barınma. Sosyal konut projesi, Elazığ'da gerçekten yeni bir dönem açardı.'
Memur Adnan E.:
'Taksitlerin eve yerleşmeden başlamaması büyük kolaylık. Bu bile başlı başına önemli bir avantaj.'
Gönül belediyeciliğinin en net karşılığı olurdu
Hem uzmanlar hem vatandaşlar aynı noktada buluşuyor: Elazığ'da geniş ölçekli bir sosyal konut hamlesi hayata geçirilseydi;
- Dar gelirli aileler kira yükünden önemli ölçüde kurtulacaktı,
- Şehirde konut sıkıntısı hafifleyecekti,
- Deprem sonrası ortaya çıkan barınma ihtiyacı kalıcı çözüme kavuşacaktı,
- Elazığ, sosyal belediyecilikte örnek gösterilen illerden biri hline gelebilirdi.
Kısacası, 10 bin sosyal konutluk bir hamle, Elazığ Belediyesi'ne ülke genelinde 'gönül belediyeciliğinin' dikkate değer projelerinden biri olarak anılma fırsatı sunabilirdi.